Öğrenmenin felsefesi ve psikolojisi üzerine yapılan çalışmalar geçtiğimiz yüzyılda başlamış olsa da aktif öğrenme son on yıldır gündemde olan bir konudur. Montesorri ve Dewey gibi uzmanlar eğitimin psikolojisi üzerine çalışmalar yaparken, öğrencinin de bu süreçte varlık göstermesinin önemi üzerinde durmuşlardır. Kelimenin tam anlamıyla “Aktif öğrenme” için bu çalışmalar önemli başlangıç noktaları oluşturur. Etkin katılım sürecinin eğitim sisteminde bir disiplin olabilmesi için bu şekilde seanslar alan öğrencinin gelişmelerinin takibi gereklidir. Sadece okul hayatında değil sonraki süreçlerde de hayatına ne gibi katkılarının olduğu da eğitimin başarısı hakkında bilgi verir. Bu nedenle geçmişte bir felsefe olan aktif katılım olgusu, araştırma – geliştirme süreçlerinin sonunda bir disiplin haline gelmiştir.
Aktif Öğrenci Nedir?
Aktif öğrenci, kendisine sağlanan ipuçlarını kullanarak aktif şekilde seansa katılım gösteren bireydir. Bir başka tanımla doğrudan doğruya öğretim sürecine katılım gösteren öğrenciye aktif öğrenci denir. Öğrencinin eğitim sürecine direkt katılımının gerekmediği durumlarda “Zihinsel açıdan öğrenme süreci” başlar. Aktif öğrenme sisteminde öğrencinin sadece ipuçları gözden geçirerek seansa katılımı beklenmez. Aktif öğrencinin düşünme sistemini de aktifleştirmesi gerekir. Öğrenmenin nasıl olacağı, seansın nasıl süreceği, öğrenme miktarı ve kalitesi ile seansın, bireysel olarak o öğrenci için eksiklerinin neler olduğu gibi kararlar alınırken öğrencinin de söz hakkı olmalıdır.
Öğrenci, eğitimi ile ilgili karar sürecine katıldığı anda alacağı eğitim hakkında doğrudan söz hakkı kazanır. Öğrenci gereksinim duyarsa eğitimciden yardım isteme hakkına sahiptir, ancak kendi eğitimi ile ilgili olarak sorumluluğu asıl üstlenen kişi kendisidir. Her birey, yaşı kaç olursa olsun, bu sorumluluğu üstlenebilecek kapasitededir. Aktif öğrenci bu süreçte “öğrenmeye etkin katılım” olgusunu genişletmiş olur. Öğrenmeye etkin katılım soru sorma, açıklama yapma gibi davranışları içerir. Daha da genişlemiş etkin katılımda ise öğrenme sürecini planlama, gözden geçirme ve sorumlulukları doğrultusunda müdahale etme gibi etkinlikler de vardır.
Aktif Öğrenme Faydaları Nelerdir?
Aktif öğrenme öğrenciler ve eğitimciler tarafından oldukça benimsenen bir sistemdir. Bu sistemin çok ilgi görmesinin çeşitli nedenleri vardır. Öncelikle, öğrenciler kendi öğrenecekleri bilgiler hakkında söz sahibi olmaktadır. Bu onlara daha büyük bir sorumluluk verir. Bu sorumluluk öğrenciyi motive eder. Bunun yanı sıra öğrenciler seanslarda, varolan bilgi ve becerileri kazanırken öğrenmeyi de öğrenirler.
Eğitimin bir süreç olduğunu, başlangıç ve bitişi olduğunu düşünen insanların aktif çalışma hayatında başarı oranları daha düşüktür. Bununla beraber öğrenmeyi bir yaşam tarzı haline getirmiş kişilerin kariyer hedeflerine daha kolay ulaştıkları ve kendilerine sürekli yeni hedef koyarak daha da ilerledikleri görülür. Bu sonuçlar, “aktif öğrenme” uygulamasının “öğrenmeyi öğrenme” süreciyle birleştirilmesini sağlamıştır. Aktif öğrenme de aslında öğrenmeyi öğrenmenin bir parçasıdır. Çünkü etkin öğrenmenin nasıl olacağı da öğrenciye daha önceden öğretilmiş olur.
Bazı eğitim kurumlarında aktif öğrenme olarak konular öğrencilere paylaştırılır ve onlara anlattırılır. Bu uygulama, aktif öğrenme modelinin tanımlaması içinde yer almaz. Aslında buradaki durum eğitmenin yapması gereken bir işi öğrenciye yüklemesidir. Öğrenci, bilmediği bir konuyu anlatma sorumluluğu altına sokulamaz. Bu durum, ne kadar çalışırsa çalışsın, konu hakkında net ve yeterli bilgisi olmayan öğrencinin motivasyonunun kaybetmesine neden olur.
Nasıl Aktif Öğrenme Sağlanır?
Aktif öğrenci ve öğrenme sağlamak için öncelikle davranışçılık akımı ile öğrenme teknikleri geride bırakılmalıdır. Davranışçılık akımında uyaran ve uyarana verilen tepki bağının oluşması ve pekiştireçlerle sağlamlaştırılması önceliklidir. Davranışçı öğrenme kuramları labirentte kalmış çeşitli fiziksel yoksunluklar içindeki hayvanların üzerinde yapılan deneylerle oluşturulmuştur. Bu yaklaşımların tamamında bir eksik bulunmaktadır. Öğrenilen tepkilerde yalnızca öğrencinin edimi üzerinde durulur. Oysa bu tepkinin nedenleri ve diğer dış dinamikler de vardır. Öğrencinin konuyu anlayıp anlamadığı ya da dikkat bileşenleri üzerinde durulmaz.
Aktif öğrenci ve etkin öğrenmede bilgi, öğrenci ve eğitmenin birlikte yapılandırdığı bir olgudur. Öğrenci aktiftir, keşfeder, aldığı bilgiyi yeniden yapılandırarak kendi bilgisi haline dönüştürür. Eğitmen, öğrenciyi gözlemleyerek yeterliliklerini geliştirmek üzere görevlidir. Eğitmen ile öğrenci arasında, öğrencinin bilgiyi alıp yapılandırması ve yeniden oluşturması bazlı bireysel bir ilişki bulunur. Bu bireysel ilişki, öğrencinin davranış sistematikleri, odaklanması gibi ekstra bilgileri içerir. Eğitimin bağlamı yarışmacı ve bireysel değildir. Öğrencilerin ve eğitmenlerin sınıfta ve dışarıda işbirliği halinde olması bağlamındadır. Eğitmenlerin konuda uzmanlaşmış olması gereklidir. Her dersi her eğitimci veremez, eğitim seviyesi ilkokul bile olsa.
Fark Matematik’te seanslarımızın içeriği öğrencinin kişisel davranış kalıplarına, odaklanmasına göre belirlenir. Öğrenci her aşamada katılımcıdır ve eğitmen, seans sonuna dek öğrencinin yanında bulunur, ona yol arkadaşı olur. Bireysel programların tamamı her öğrenci için özel hazırlanır. Öğrenci gerektiğinde programını değiştirme ve yeni program oluşturma hakkına sahiptir. Fark Matematik ile sürdürülen her seans, gelecek yaşamında da aktif, katılımcı bireyleri hayata hazırlamak amacını taşır.
Bir yanıt yazın